Το απόγευμα της Τετάρτης, 8 Οκτωβρίου 2025, ξεκίνησαν στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης οι εργασίες του Διεθνούς Οικο-θεολογικού Συμποσίου με θέμα: «Οικο-θεολογία: η δυναμική της συνευθύνης», τo οποίο διοργανώνεται από την Π.Α.Ε.Α.Κ. σε συνεργασία με το LAUDATO SI’ RESEARCH INSTITUTE UNIVERSITY CAMPION HALL OF ΟXFORD, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ακαδημαϊκών ομιλητών από το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό της Π.Α.Ε.Α.Κ., των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης, του Anatolia University Thessaloniki, του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών, της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης, του Laudato Si’ Center of Assisi, του Ευρωπαϊκού Χριστιανικού Οικολογικού Δικτύου και Έρευνας (ΚΕΚ) και του Haute Ecole de Theologie-Lausane.

Πριν από τις εργασίες της πρώτης ημέρας του Συμποσίου τελέστηκε ο Αγιασμός για την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους, με την κανονική άδεια και προτροπή του Σεβ. Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ευγενίου, από τον Σεβ. Μητροπολίτη Σελευκείας κ. Θεόδωρο.

Ακολούθησε η ανάγνωση σεπτού Πατριαρχικού Μηνύματος από τον εκπρόσωπο της Α. Θ. Π., του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, Σεβ. Μητροπολίτη Σελευκείας κ. Θεόδωρο, όπου, μεταξύ άλλων, τονίζονται και τα εξής: «Ἐπαινοῦμεν τήν Πατριαρχικήν Ἀνωτάτην Ἐκκλησιαστικήν Ἀκαδημίαν Κρήτης διά τήν διοργάνωσιν τοῦ παρόντος Διεθνούς Συνεδρίου, ἐν συνεργασίᾳ μετά τοῦ Laudato Si’ Research Institute University Campion Hall Of Οxford, ἀναδεικνύουσα ἐμπράκτως τήν «δυναμικήν τῆς συνευθύνης» διά τήν ἀλλαγήν πλεύσεως καί τήν ζωτικήν πορείαν πρός τήν ἀειφόρον ἀνάπτυξιν, τήν μοναδικήν ἐγγύησιν δι’ ἕν οἰκολογικῶς βιώσιμον μέλλον».

Εγκάρδιο χαιρετισμό, διαβιβάζοντας και την ευλογία της τοπικής Εκκλησίας για την αίσια διεξαγωγή των εργασιών του Συμποσίου, απηύθυνε ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος, ο οποίος συνεχάρη τους διοργανωτές και κατέθεσε πολύτιμες σκέψεις σχετικά με το οικολογικό ζήτημα.

Χαιρετισμούς απηύθυναν οι Ελλογ.:

• Μιχαήλ Στρουμπάκης, Αν. Καθηγητής, Πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος, στο πλαίσιο της εξωστρεφούς δραστηριότητας της Π.Α.Ε.Α.Κ., προανήγγειλε την παρουσία της διαπρεπούς ακαδημαϊκού Μαρίας Ευθυμίου, Ομ. Καθηγήτριας Ιστορίας του Ε.Κ.Π.Α., στους χώρους της Ακαδημίας την Τετάρτη, 15 Οκτωβρίου 2025, για να δώσει διάλεξη με τον τίτλο «Θέματα από την ιστορία της δατροφής του ανθρώπου»∙
• Αθανάσιος Μαλάμος, Αντιπρύτανης του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, Καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, ο οποίος αναφέρθηκε στην προοπτική συνεργασίας της Π.Α.Ε.Α.Κ. με το ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ. σε διεπιστημονικά γνωστικά αντικείμενα κοινής δράσης,
• καθώς και η εκπροσώπος του Περιφερειάρχη Κρήτης κα. Ελένη Μαράκη, Εντεταλμένη Σύμβουλος Παιδείας και διά βίου Μάθησης, ως και ο Μανώλης Μπελαδάκης, Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Ηρακλείου.

Κατά την Α’ Συνεδρία εμπεριστατωμένες εισηγήσεις ανέπτυξαν οι Ελλογ.:

Στυλιανός Τσομπανίδης, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με θέμα «Ορθοδοξία-Οικουμένη-Οικολογία: Η συμβολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη διαμόρφωση μιας οικολογικά υπεύθυνης οικουμενικής θεολογίας της δημιουργίας»∙

Νικόλαος Δημητριάδης, Καθηγητής του Anatolia University Thessaloniki και Πρόεδρος του Κέντρου Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» (CEMES), με θέμα «Η φύση ως συνομιλητής: Η Απουσία του Άλλου και η Συμφιλίωση με τη Δημιουργία»∙

π. Αυγουστίνος Μπαϊραχτάρης, Αναπλ. Καθηγητής της Π.Α.Ε.Α.Κ. , με θέμα «Για μια δίκαιη, συμμετοχική και βιώσιμη κοινωνία της ευθύνης: η οικοθεολογία ως πρόκληση για τον σύγχρονο οικουμενικό χριστιανισμό».

Κατά την Β’ Συνεδρία ομίλησαν οι Ελλογ.:

Σεβ. Μητροπολίτης Σελευκείας κ. Θεόδωρος, Καθηγητής της Π.Α.Ε.Α.Κ., με θέμα «Ψηφίδες Πατριαρχικού Λόγου περί οικοθεολογίας και συνευθύνης».

Χρυσοβαλάντη Παπαναστασοπούλου, δρ. ΕΔΙΠ, Π.Α.Ε.Α.Κ., με θέμα «Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του πολέμου στην Παλαιά Διαθήκη».

Εμμανουήλ Δουνδουλάκης, Αναπλ. Καθηγητής της Π.Α.Ε.Α.Κ., με θέμα «Ακολουθία ικετήριος υπέρ του περιβάλλοντος ημάς στοιχείου», Οσίου Γερασίμου Μικραγιαννανίτου. Μορφολογικές, αισθητικές και θεολογικές παρατηρήσεις».

Στην έναρξη του Συμποσίου παρέστησαν ο Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης σε θέματα περιβάλλοντος Νίκος Ξυλούρης, κληρικοί, δάσκαλοι και καθηγητές της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ενεργοί πολίτες της τοπικής κοινωνίας και πλήθος κόσμου.

Την οργανωτική μέριμνα για το Συμπόσιο έχουν οι Αν. Καθηγητές της Π.Α.Ε.Α.Κ. π. Αυστουστίνος Μπαϊρακτάρης και Χριστόφορος Αρβανίτης.

Την Πέμπτη, 9 Οκτωβρίου 2025, συνεχίστηκαν και ολοκληρώθηκαν στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης οι εργασίες του Διεθνούς Οικο-θεολογικού Συμποσίου με θέμα: «Οικο-θεολογία: η δυναμική της συνευθύνης», τo οποίο διοργανώθηκε από την Π.Α.Ε.Α.Κ. σε συνεργασία με το LAUDATO SI’ RESEARCH INSTITUTE UNIVERSITY CAMPION HALL OF ΟXFORD, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ακαδημαϊκών ομιλητών από το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό της Π.Α.Ε.Α.Κ., των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης, του Anatolia University Thessaloniki, του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών, της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης, του Laudato Si’ Center of Assisi, του Ευρωπαϊκού Χριστιανικού Οικολογικού Δικτύου και Έρευνας (ΚΕΚ) και του Haute Ecole de Theologie-Lausane.

Κατά την Γ’ Συνεδρία εμπεριστατωμένες εισηγήσεις ανέπτυξαν οι Ελλογ.:

• Αγγελική Ζιάκα, Καθηγήτρια της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Programme Executive for Interreligious Dialogue and Cooperation at the World Council of Churches, με θέμα: «One Creation, Many Faiths: The WCC’s Call to Climate Justice and Interfaith Solidarity»∙
• Χρήστος Τσιρώνης, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με θέμα: «Κλιματική αλλαγή και χριστιανική κοινωνική ηθική στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης».
• Βασιλική Σταθοκώστα, Καθηγήτρια της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα: «Οικουμενική Οικο-θεολογία: η δέσμευση των Χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών για την ακεραιότητα της δημιουργίας, την ειρήνη και τη δικαιοσύνη».
• Δρ. Κωνσταντίνος Ζορμπάς, Διευθυντής της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης, Πρόεδρος του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων, με θέμα: «Η θεολογική σκέψη του Μητροπολίτου Περγάμου Ιωάννη για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος».

Κατά την Δ’ Συνεδρία ομίλησαν οι Ελλογ.:

• Aksel Johan Lund, μέλος του Θεολογικού Συμβουλίου της Εκκλησίας της Νορβηγίας, Γραμματέας του Ευρωπαϊκού Χριστιανικού Οικολογικού Δικτύου και Έρευνας (ΚΕΚ) και μέλος της Societas Oecumenica, με θέμα: «Creation as the Other: Anthropocentrism and the Othering of the More-Than- Human»∙
• Martin Hoegger, Καθηγητής στο Haute Ecole de Theologie-Lausane, με θέμα: «The whole universe is a living Gospel». Ecology needs a mystique. The vision of our responsibility towards nature in the spirituality of unity»∙ και
• Tomás Insua, Συνιδρυτής, Εκτελεστικός Διευθυντής και Πρόεδρος στο Laudato Si’ Center of Assisi. «From Constantinople to the World: How September 1st is becoming a “Feast of Creation” in non-Byzantine liturgical calendars».

Ακολούθησε Στρογγυλή Τράπεζα υπό την συντονιστική ευθύνη των Ελλογ. π. Αυγουστίνου Μπαϊραχτάρη και Χριστόφορου Αρβανίτη, Αναπλ. Καθηγητών της Π.Α.Ε.Α.Κ.

Από τη συζήτηση διεφάνη η ανάγκη για την οργάνωση περαιτέρω εκδηλώσεων και την ανάληψη στοχευμένων δράσεων με σκοπό την ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων φορέων στο ευαίσθητο ζήτημα της οικολογικής καταστροφής και της κλιματικής αλλαγής. Τονίστηκε από τους συνέδρους η απήχηση της πρωτοβουλίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την καθιέρωση της 1^ης Σεπτεμβρίου ως Ημέρας Προσευχών για την προστασία του περιβάλλοντος σε οικουμενικό και πανανθρώπινο επίπεδο. Διευκρινίστηκε ότι στα κείμενα του Οικουμενικού Πατριαρχείου αντί του όρου «οικο-θεολογία» χρησιμοποιείται ο όρος «θεολογική οικολογία», ενώ η εκκλησιαστική ζωή, ως αντίβαρο στο μονοδιάστατο ανθρωποκεντρισμό της δεύτερης νεωτερικότητας, αποτελεί την εφαρμοσμένη οικολογία με το ευχαριστικό και το ασκητικό ήθος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Επίσης, έγινε αναφορά στα βιβλικά κείμενα για την αποφυγή πολεμικών συρράξεων ως θεμελιώδη παράγοντα για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας και της ακεραιότητας της δημιουργίας, καθώς και στο σύγχρονο φαινόμενο της περιβαλλοντικής μετανάστευσης που σχετίζεται με το φλέγον ζήτημα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων.

Τις εργασίες του Συμποσίου παρακολούθησαν, εκτός άλλων, ο Πατριαρχικός Εκπρόσωπος Σεβ. Μητροπολίτης Σελευκείας κ. Θεόδωρος, ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος, ο Πρωτοσύγκελλος της Αρχιεπισκοπής Κρήτης Αρχιμ. Βαρθολομαίος Βογιατζόγλου, ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης Αρχιμ. Νήφων Βασιλάκης, ο Γεν. Αρχιερατικός Επίτροπος της Αρχιεπισκοπής Κρήτης Αρχιμ. Νικηφόρος Κουνάλης, λοιποί κληρικοί, ο Βουλευτής Ηρακλείου Λευτέρης Αυγενάκης, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μεγάλης Εκκλησίας, μέλη του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων και δάσκαλοι και μαθητές από το «Παγκρήτιο Εκπαιδευτήριο» και το «Πρότυπο Γενικό Σχολείο» Ηρακλείου.