Με επιστημονικές τεκμηριώσεις και εκκλησιαστικές επιβεβαιώσεις πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 30 Μαρτίου, Εσπερίδα, για την αγιοκατάταξη από το Πρωτόθρονο Οικουμενικό Πατριαρχείο του Πατριάρχου Ιερεμία Α΄, στη αίθουσα Τελετών της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης, παρουσία του εκπροσώπου του Οικουμενικού Πατριάρχη, του Αρχιεπισκόπου Κρήτης, των Επισκόπων Απαμείας κ. Παϊσίου και Κνωσού κ. Μεθοδίου, του Πρωτοσυγκέλλου της Αρχιεπισκοπής Κρήτης π. Βαρθολομαίου, του Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου π. Νικηφόρου, του ιερομονάχου Νίκωνος, Δικαίου της Ξενοφωντινής Σκήτης των Αγίων Αποστόλων, των εφημερίων της Αρχιεπισκοπής, των καθηγητών της ΠΑΕΑΚ, Αρχόντων Οφικκιαλίων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, των φοιτητριών και φοιτητών, μελών του Συλλόγου Φίλων του Αγίου Όρους και πλήθους κόσμου.
Την επίσημη έναρξη της Εσπερίδας έκανε ο υπεύθυνος της Οργανωτικής Επιτροπής, αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας της Θρησκείας, κος Χριστόφορος Αρβανίτης, τονίζοντας, ότι η αγιότητα στο χώρο της Εκκλησίας αποτελεί αγιοπνευματική κατάκτηση του ένθεου ανθρώπου στον αγώνα του για μια δυναμική πορεία, από το κατεικονικό δεδομένο στην καθομοιωτική κατά χάριν θέωσή του.
Τον επίσημο χαιρετισμό, εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ Βαρθολομαίου προς της Εσπερίδα κατέθεσε ο εκπρόσωπός του, Μέγας Πρωτοσύγκελλος και καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας π. Θεόδωρος Μεϊμάρης. Ο π. Θεόδωρος, αφού διεβίβασε τα πατριαρχικά συγχαρητήρια προς τους διοργανωτές και συντελεστές της Εσπερίδας, ανέγνωσε την «Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη της εν τω αγιολογίω της Εκκλησίας Κατατάξεως του Οικουμενικού Πατριάρχου Ιερεμίου Α’, του από Σόφιας». Αναδεικνύοντας την πρωτοποριακή συνεισφορά της ΠΑΕΑΚ, υπογράμμισε, ότι η Εσπερίδα αποτελεί την πρώτη επιστημονική εκδήλωση, για την ανάδειξη του έργου και της προσφοράς του νέου αγίου της Εκκλησίας μας προς το Ορθόδοξο Γένος, στο πλαίσιο της εξωστρέφειας της ΠΑΕΑΚ προς την τοπική κοινωνία και Εκκλησία. Εξήρε επίσης και το γεγονός, ότι η μεταπτυχιακή εργασία του κου Μιχαήλ Στρουμπάκη με θέμα: «Ιερεμίας Α΄ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1522-1546). Ο βίος και το έργο του», αποτέλεσε βασικό υλικό, για την κατάρτιση του κανονικού φακέλου, ο οποίος και εξετάσθηκε επιμελώς από την αρμόδια Κανονική Επιτροπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, για την υποβολή σχετικής έκθεσης προς την Αγία και Ιερά Σύνοδο. Τέλος υπογράμμισε το γεγονός, ότι στον παλαιότερο κώδικα (Α1,1539) της Πατριαρχικής Αλληλογραφίας, ο οποίος διασώζεται στο Πατριαρχικό Αρχειοφυλάκιο, το πρώτο καταγεγραμμένο έγγραφο αφορά στο «δωρητήριον γράμμα των αυτού (Ιερεμίου του Α΄) κτημάτων μετά του αγιάσματος της Αγίας Παρασκευής, απάντων εν Χάσκιοϊ, τη μονή Παμμακαρίστου».
Ακολούθως, χαιρετισμό απηύθυνε ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος, τονίζοντας το γεγονός του εκκλησιαστικού συνβηματισμού της τοπικής Εκκλησίας και της ΠΑΕΑΚ με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, καθώς η αγιοκατάξη του Ιερεμία του Α΄, με τη πατρική και ποιμαντική μέριμνα του αγιόφιλου σεπτού Προκαθημένου της Ορθοδοξίας, διακηρύχθηκε στις 10 Ιανουαρίου του 2023 και δύο μήνες μετά η ΠΑΕΑΚ οργάνωσε τη σημερινή Εσπερίδα. Τόνισε επίσης ότι ο αγιοκαταταχθείς Πατριάρχης είχε άμεση σχέση με την Κρήτη, καθώς κλήθηκε στη δύσκολη εποχή για την Εκκλησία της Κρήτης, το διάστημα της Ενετικής Περιόδου, να αντιμετωπίσει σημαντικά ποιμαντικά ζητήματα με την αποστολή πνευματικών εκκλησιαστικών ανδρών, εφοδιασμένων με ενταλτήρια πατριαρχικά γράμματα, για τον επιστηριγμό του Ορθοδόξου πληρώματος και τη διάσωση της ιδιοπροσωπίας του, έναντι κυρίως της φιλοενετικής δράσης των Πρωτοπαπάδων.
Σύντομο χαιρετισμό προς την Εσπερίδα κατέθεσε ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της ΠΑΕΑΚ και Αναπληρωτής Καθηγητής Αγιολογίας και Υμνολογίας κος Εμμανουήλ Δουνδουλάκης, υπογραμμίζοντας ότι η αποψινή εκδήλωση αποτίει πρωτίστως φόρο τιμής προς τη Μητέρα Εκκλησία και τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, μνημονεύοντας επί τούτου τον Άγιο Πατριάρχη Ιερεμία Α΄. Επεσήμανε ότι οι Άγιοι αποτελούν εκφραστές του λειτουργικού βιώματος της Ορθοδόξου Παραδόσεως και λειτουργούν ως αντίβαρο στη σύγχρονη εκκοσμίκευση.
Σύντομο χαιρετισμό επίσης απηύθυνε με μήνυμά του ο Πρόεδρος της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών κος Αθανάσιος Καψάλης, καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας, υπερτονίζοντας το γεγονός της αγαστής συνεργασίας σε θεσμικό επίπεδο του Πατριάρχου Ιερεμία Α΄με τον Σουλτάνο Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή, κατά τα βυζαντινά πρότυπα.
Ο κος Νικόλαος Κόκκινος, Πρόεδρος του Συλλόγου Φοιτητών της ΠΑΕΑΚ, χαιρέτησε εκ μέρους της φοιτητικής κοινότητας.
Ακολούθησαν οι κεντρικές ομιλίες.
Η πρώτη ομιλία, επί του θέματος, έγινε από τον ιερομόναχο π. Θεοφάνη της Μονής Σταυρονικήτα. Ο πατήρ Θεοφάνης αναφέρθηκε στο ιστορικό πλαίσιο της πράξης κατατάξεως του Αγίου Πατριάρχου Ιερεμία Α΄ στο αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, υπερτονίζοντας τη σχέση της συνείδησης του εκκλησιαστικού πληρώματος με το αίτημα της αγιοκατατάξεώς του αμέσως μετά την κοίμησή του. Υπενθύμισε προς όλους, ότι ο Άγιος Πατριάρχης απετέλεσε κτήτωρ και ουσιαστικός ανακαινιστής της Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα, ενώ οι παραινέσεις του υπέρ του κοινοβιακού μοναχισμού θεωρούνται μέχρι και σήμερα σημαντικότατοι οδοδείκτες για τη μοναστική πολιτεία.
Η δεύτερη κεντρική ομιλία έγινε, από τον Αναπληρωτή Καθηγητή Ιστορικής Βυζαντινής Μουσικολογίας κο Μιχαήλ Στρουμπάκη. Ο κος Μιχαήλ Στρουμπάκης αναφέρθηκε αναλυτικά στο βίο και το έργο του Αγίου. Έγινε αναφορά στα πρώτα χρόνια της ζωής του, στην εκλογή του ως Μητροπολίτη Σόφιας και στην ανάρρησή του στον Πατριαρχικό Θρόνο με όλες τις ιστορικο-κανονικές λεπτομέρειες των γεγονότων, δηλαδή την άδικη παύση του και την δίκαιη επανεκλογή του, έπειτα από τη σφοδρή αντίδραση και απαίτηση του κλήρου και του λαού της Κωνσταντινούπολης. Κατόπιν έγινε αναφορά στο έργο του Αγίου Πατριάρχου σχετικά με την διαφύλαξη της Ορθοδόξου Παραδόσεως, την ενίσχυση του μοναχισμού, τη διαρρύθμιση των σχέσεων μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των κατά τόπους Εκκλησιών, και τέλος στην προσφορά του ως κτήτωρ και ανακαινιστής της Ιερεάς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Σταυρονικήτα Αγίου Όρους. Ο κος Μιχαήλ Στρουμπάκης αναφέρθηκε, επίσης, στους χαρακτηρισμούς των συγχρόνων του Αγίου, για εκείνον, και κατέληξε, ότι η συνείδηση της αγιότητας του Πατριάρχου υπήρχε ήδη από εκείνη την εποχή. Αυτήν την συνείδηση, το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιβεβαίωσε με την πρόσφατη ανακήρυξη του σε Άγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Μετά τις ομιλίες, η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με το μουσικό λόγο που ανέλαβε ο ψαλτικός χορός και η ορχήστρα της ΠΑΕΑΚ υπό τη διεύθυνση του Άρχοντος Μαΐστορος της Μ.τ.Χ.Ε. και ΕΔΙΠ Βυζαντινής Μουσικής στην ΠΑΕΑΚ κου Ανδρέα Γιακουμάκη. Παρουσιάστηκαν, εκτός του Απολυτικίου του Αγίου, επίκαιροι ύμνοι και θρήνοι της Μ. Τεσσαρακοστής, όπως το «Νυν αι Δυνάμεις», το κατανυκτικό άσμα «Άνθρωπε ποιος είσαι συ» και το διδακτικό άσμα εκ της συλλογής του Παύλου Βλαστού «Δόξα να χει πάσα ημέρα».
Δείτε την Πρόσκληση και το Πρόγραμμα της εκδήλωσης.